at last

at the request of mony, great friend, true cook and dedicated fellow field-surveyor: ak ingraji dak (or something like that).

most tasty food of bangladesh is definitely boof bheena, generally caught in neshfits.

rabbit with phone.

woman with supersonic hand; whiteskin watching lazily.

thanks for the really great ifter and after-ifter guys.

maybe a little elaboration for the ignorant belgians: as bangladesh is mainly a muslim country, people all fast during Ramadan - this year from mid september till mid october. even non-praying, not-so-very-religious students (like mony and shantona for example). this means: no eating or drinking from sunrise to sunset (4.30 AM to 6PM), announced by an azan, call for prayer. after the 6PM azan, people generally eat some kind of greasy meal, called ifter. 

phebe and i tried to fast as well for two days in Dhaka, be it more out of solidarity towards the people around us rather than social pressure or religious conviction. however, it turned out to be a fiasco. During our bus-journey from Dhaka to Khulna, i got so hungry at 4PM that i just had to eat something. so i hid my face behind a paper bag and secretly ate a few dates. The bus-guard, clearly absolutely unaware of the fact that some people simply are unable to fast with such weather, kindly handed me an other bag, to vomit in.

over de beautification en andere dingen

na onze laatste veldwerkuitstap en tevens post, - die phebe, onder mijn even niet zo heel waakzaam oog, kon opfleuren met mijn flatteus portret, werden we uitgenodigd om bij mony te gaan eten, waar we maar liefst een uur te laat kwamen: net toen we net de deur uitgingen, kreeg ik een telefoontje van isa, die naar salamanca (erasmus) vertrekt volgende week. maar door mezelf zeker bezocht wordt in november.

we bleven veel te lang plakken bij mony, neusden door zijn muziekcollectie, die heel wat leuke nummers maar helaas ook een videoclip van enrique iglesias bevatte (bailamos, met veel belangstelling mee bekeken door de keukenmeid (een zestigjarig, schriel vrouwtje in gele sari) die toevallig langsliep. ik vreesde voor een acute hartstilstand; die bleef gelukkig uit).

op onze riksja terug naar de campus trok ik mijn stoute schoenen aan en (de vraag brandde al weken op mijn lippen..) vroeg ik in mijn aller-allerbeste bangla aan onze puller of ik zijn broodwinning ook even mocht proberen te berijden. (dat gaat als volgt: ami ... try?? heftig armgezwaai naar riksja + stomme kop, cfr. foto vorige post). en ja hoor, met phebe op de achterbank begon ik aan een wilde rit die tien seconden later eindigde in een vervaarlijk scheefhangende riksja, 1 pootje in het veld en 1 op de semi-verharde weg. onbegrijpelijk parcours, zeer eigenzinnig voertuig. de volgende poging ging opmerkelijk beter, ik begon zowaar wat onraad te ruiken en ja hoor, de riksjapuller was mij stiekem aan het duwen. phebe verging het eigenlijk niet veel beter, en bij de riksjapuller bespeurden we zelfs een lichte angst om zijn bron van inkomsten aan ons te verliezen.

momenteel zijn we een weekje in dhaka;

een volledig reisverslag volgt wanneer we terug zijn.

nog enkele taferelen die we jullie totnogtoe hebben onthouden: 

• straten, meestal slechts halfverhard, worden hier steeds bevolkt door kleurrijke wezens. babyroze is geen uitzondering voor mannen, de vrouwen dragen prachtige of voddensari’s in bonte kleuren, en ook de diertjes zijn fluoroze (kip), hemelblauw (ganzen), grasgroen (geitjes),.. gekookte of gebakken dieren hebben ook regelmatig een bovennatuurlijke teint. 

• ‘beautification works’ in Khulna, 2 exemplaren. 

khan jahan ali mosque-miniatuur (mét verlichting 's nachts)

bengaalse tijger met vreemde grimas

• bakstenen worden eerst gebrand in reeds getoonde hoge schoorstenen.

het gebakken product, van lage kwaliteit en min of meer parallellepipedumvormig,

wordt daarna weer door een hakmolen gejaagd. de brokjes die hieruit komen, worden in zekere korrelgrootte-intervallen ingedeeld. per interval maakt men een grote hoop, ergens wat verderop, die niet zelden het volledige voetpad inneemt. wegens de vele grinddieven, worden deze hopen nooit alleen gelaten.

de bewaker in kwestie zit even op een andere hoop.

• billboards in bangladesh kennen slechts drie soorten reclame: knaloranje confituur, mobiele telefonie en roze zeep. hierin wordt soms redelijk ver gegaan.

slechts een klein fragment van gp-avenue,

die langs beide kanten met squatter-structuren bebouwd is.

• op elke straathoek staat wel een kraampje waar je pan kan kopen, een soort bittere noot die in mootjes gehakt ingepakt wordt in een al even bitter plantenblad. vooral oude mensen geloven sterk dat het helpt bij de spijsvertering, en lopen heelder dagen als runderen te malen. het spul laat een felrode kleur achter op hun tong, lippen en (vaak rotte) tanden, waardoor ze er continu uitzien alsof ze zopas een mals lammetje de keel hebben overgebeten. 

smaak weg: ter plaatse uitrochelen. publieke plaatsen en straathoeken hangen niet zelden onder de rode tufsels (hier bestaan zelfs verkeersborden voor!)

• en ook voor:

• publieke affectie-uitingen tussen echtparen zijn hier not done. homoseksualiteit is taboe, en grapjes maken hierover al helemaal. phebe en ik hebben het daar soms moeilijk mee, temeer omdat overal de talrijke babyroze mannen vrolijk hand in hand over de straten huppelen en elkaar uitgebreid knuffelen. vriendschappelijk. 

gezellig theekransje onder mannen

• bij mannen van middelbare leeftijd is het hier de trend - noem het midlife-crisis - hun haren knaloranje te verven met henna. na enkele mislukte pogingen, hebben we toch een prachtexemplaar kunnen vastleggen.

slijper van armbandjes uit schelp (sakha)

politiek intermezzo..:

(gisteren geschreven)

Bangladesh heeft sinds kort een (tijdelijk) militair regime – in zijn korte bestaan werd het land vooral bestuurd door twee rivaliserende ‘adellijke’ families. daarvan zijn de twee laatste machthebbers, Hasina van de ene clan en Khaleda Zia van de andere, de voorbije maanden respectievelijk gearresteerd en in de gevangenis gestopt, en onder huisarrest geplaatst wegens veelvuldige fraude en zelfs betrokkenheid bij meervoudige moord. Het militaire regime beloofde tegen het eind van dit jaar de democratie te herstellen. Ondertussen zien de straten zwart van de militairen.
Gisterennamiddag krijgen we telefoon van drie profs: waar we zijn? appartement? ok, binnen blijven want er zijn rellen in de stad. geen verdere uitleg. we zoeken op internet (nog steeds via SIM en Bluetooth), op CNN en Bangladeshi kranten wat er gaande is, dit is wat we vinden:
maandag werden in Dhaka, de hoofdstad, drie studenten van Dhaka University afgeranseld door soldaten. Er ontstonden rellen op de campus, waarbij studenten het leger, dat ook op de campus een kamp heeft, met stenen bekogelden, en de soldaten met geweld en traangas reageerden.
De volgende dag verspreidde de studentenopstand naar andere universiteiten over het hele land, vooral in de zogenaamde ’divisional headquarters’ (hoofdsteden van de 6 ’provincies’, die elk ong. de grootte van het vlaams gewest hebben): Sylhet, Rajshahi, Chittagong,..

Plots laat phebes operator (en dus ook internet) het volledig afweten, en ik bel papa op om te vragen of hij de situatie een beetje verder wil uitpluizen. Blijkbaar is er een avondklok ingesteld om 8PM in alle divisional headquarters, om de opstand te drukken. Khulna is er een van.
Om 7 is het donker, en wanneer we naar buiten kijken, zien we dat alle lichtjes in het Ladies’ Hostel, de meisjes-studentenhuisvesting waar we op uitkijken, gedoofd zijn. Terwijl die meiden normaal gezien lustig doorkwetteren tot een uur of 1. Hebben wij elektriciteit en zij niet?
De bewakingsdienst, die normaal gezien 24/24 rond ons gebouw loopt, komt een uur later vragen of we vanavond nog van plan zijn naar buiten te gaan. Natuurlijk niet, er is een avondklok. Dus worden we ‘s nachts opgesloten.
Papa belt terug ‘s avonds terug op de vaste lijn, die het gelukkig wel nog doet (ondertussen heeft ook mijn operator het begeven, en we beseffen dat de operatoren, alle drie in handen van het leger, met opzet zijn platgelegd), met verdere info: de universiteiten zijn vroegtijdig gesloten en alle studenten werden verplicht naar huis gestuurd (dat verklaart de gedoofde lichtjes, al vraag ik me af hoe al die studenten hun ouders kunnen verwittigen: sommige wonen verder dan een dagreis van Khulna verwijderd).
Ik ben een beetje bezorgd, en vooral kregelig omdat we niet naar buiten kunnen, maar papa reageert eigenlijk geboeid: dat er iets interessants op til is in Bangladesh, dat we goed onze ogen moeten openhouden, want in het verleden hebben studenten hier al twee maal een val van de regering tot stand kunnen brengen (dat verklaart de harde aanpak), dat we foto’s moeten nemen,..
Ik geraak nauwelijks in slaap, maar phebe ronkt al gauw als een baby’tje.
’s morgens willen we erop uittrekken (semi-persfotograaf en veldwerk), maar we worden angstvallig binnen de campus gehouden (sorry papa): ook overdag is er curfew, alle winkels zijn gesloten, en zelfs tijdens onze wandeling binnen de campus worden we wel vijf keer toegeroepen dat we terug naar ons appartement moeten.
Het land is letterlijk lamgelegd.
Het is angstwekkend te zien hoe snel en groot de impact van dit regime is, die we vooral voelen in het stilleggen van alle communicatienetwerken.

7.30PM
Ondertussen werd de curfew versoepeld tussen vier en zeven, zodat we inkopen konden gaan doen voor de volgende dagen. In khulna is er nauwelijks iets merkbaar, maar in de krant lazen we dat gisteren vooral in Rajshahi (in het noorden) er stevige rellen waren. Daar werd op de campus een vredige protestmars tegen de DU-incidenten gewelddadig uit mekaar gedreven, waarop relletjes met de politie ontstonden. De studenten begonnen hen met stenen te bekogelen en zo uit de campus te verdrijven. Ze trokken naar de residentie van de vice-chancellor (hoofd vd universiteit), probeerden die in te nemen en meubilair en voertuigen in brand te steken. Op verzoek van de vice-chancellor kwamen zo’n honderd extra manschappen ter versterking, die de studenten met rubberen kogels beschoten. Hierbij raakten ze een voorbijrijdende riksja-puller, die op slag dood was, en zijn passagier-student. Ja, en toen was het hek van de dam.

Maar hier in Khulna, alles vredig. Geen overstromingen, geen cholera, geen diarree-epidemies (soms een lokaal geval), geen slangenbeten, geen cyclonen. We zitten hier (voorlopig) fantastisch.

Ik probeer van de minuut internet die er straks aankomt gebruik te maken om dit te speedposten.

betreffende bereikbaarheid evelyne.

ik kan voortaan smsjes ontvangen
(mocht dat nodig zijn),
en dit op het nummer
+880 1819 74 71 55.

ook zul je vanaf nu soms posts in het engels tegenkomen,
deze dragen het label "promoters" (rechterkolom, onderaan).
u begrijpt dat deze geen verplicht leesvoer zijn.
de rest blijft dat uiteraard wel.
reageert in groten getale!

29/07

het URP-dept. helpt ons aan plannen v groot-khulna, helaas enkel beschikbaar in GIS-formaat. Tuhin is een sympathieke prof die ons uitlegt hoe je de files omzet naar CAD-formaat. zijn wel erg omslachtige manier komt erop neer dat je alle layers (zo’n 1500) 1 voor 1 exporteert en achteraf samenplakt. phebe is al een tijdje bezig (ik was bij prof. sarma, die ons uitnodigde om ’s anderendaags bij hem te komen dineren. met een groen lachje kreeg ik er nog net ’graag’ uit, er van uitgaand dat afslaan een regelrechte don’t is), en spring haar bij. terwijl ik als een hersendood wezen zit te klikken, ben ik er opeens zeker van dat er een gemakkelijkere manier moet zijn. dit noemen ze wishful thinking. na een aanzienlijke tijd gezocht te hebben (lees: 1 minuut) naar een oplossing, is die er ook daadwerkelijk. ik vind mezelf een belediging voor mijn brein. we willen net beginnen aan onze nieuwe speed-conversiemanier ... oh. universiteit gaat toe.
op onze kamer bekijken we de verkregen informatie, ziet er goed uit. de start is in zicht.

28/07

we maken met mony en shantona, die een snotneus heeft overgehouden aan onze uitstap, een wandeling langs de embankments, en komen twee Hindu-tempels tegen (de onderhoudsman heeft borsten; de vraag of we zonet de eerste bengaalse hermafrodiet zijn tegengekomen, wordt op veel lawaai onthaald).







militaire aanlegplaats bij de embankments





















een van de twee Hindu-tempels


wat verder ligt een kerkhof: een grasveld zonder enige aanduiding of zerk, met redelijk wat onkruid, waar kinder zitten te vissen in een plas. maar uiterst heilige grond.



het zeer heilige kerkhof. links vissende kinders.


buiten de omheining zit een man balletjes te rollen van koeiekak. mony, die met phebe voorop loopt, vertelt haar dat de balletjes worden gebruikt om eten te bereiden. phebe gilt naar achter dat de mensen hier kak eten. correctie: als brandstof.


(ps: phebes verdediging: de balletjes leken op een gerecht dat we op het huwelijk gekregen hadden.)

we lopen door de slums langs de spoorwegen, waar altijd een hoop ’draadjeskinderen’ (zoals wij ze noemen) rondhossen: blote kinderen die rond hun heupen een draadje aangebonden kregen, dat niet in het minst iets verhult. bij de eerste dachten we dat er een lapje aanhoorde, dat bij een wild spelletje zoek was geraakt. bij de vijftiende dachten we dat niet meer.
het blijkt een religieus gebruik te zijn, a la ’bescherming tegen het kwade’.
nog zoiets: zuigelingen en peuters hier hebben soms een grote zwarte moedervlek. allemaal eigenlijk, links boven op hun voorhoofdje – ouders denken dat de aandacht zo niet op hun kind gevestigd wordt, zodat hen niets zal overkomen.




















een beschermde peuter






















een openbaar toilet nabij de slums

dinner bij maruf: zelf een riksja fiksen lukt al aardig. onze enkele bangla zinnetjes vullen we aan met basic engels (losse woorden lukken meestal het best), maar bij riksja-pullers worden die steevast onthaald op ”jajaja”, wat je ook zegt. (voor de geinteresseerde luisteraar: ”jajaja” wordt in het bangla ”hehehe” – best benaderd door een vettig lachje).

27/07

vroeg opgestaan – tofy, shantona en mony nemen ons mee naar bharat vaina, de ruine van een boeddhistisch klooster. ter plaatse geraken (de overstappen op verschillende voertuigen) is al een avontuur op zich: eerst de beruchte, door iedereen afgerade local bus, op maat van dwergjes, lilliputters, chinezen of mensen met extreem korte benen. dan overgestapt in de ”van”: een soort riksja, maar dan met een houten plank ipv zitjes, en brommerwielen + motor aan gemonteerd (ronduit louche). oeps, rivier. allemaal eruit, op de ferryboat (= een platte schuit die vol water loopt als er meer dan drie mensen op staan). shantona, die niet kan zwemmen, knijpt in onze handen en begint in het bangla te gillen om haar moeke (we kunnen ook nog net ”allah” verstaan – ”shantona, are you praying??”).
phebe wordt wild bij de aanblik van 2 tamme mini-geitjes (jonge diertjes en dito kinders vallen over het algemeen erg in de smaak). de weg naar het klooster is lang, modderig en, ondanks herhaardelijk tegenkomen van overschotten baksteen, onverhard. nochtans zijn die bengalen meester in het ’zich bezighouden met dingen’. (cfr. fie en luks ’voorgeraapte stenen’. )
vanop de ruine hebben we een magnifiek uitzicht op de voor de rest zeer platte omgeving en de teelten: jute, paddy, coconut, garnalenkweek (in uitgegraven bekkens die uit zichzelf vollopen met zout water – hetzelfde water dat hier ook uit de kranen loopt en bruinig is. huiver.)

stelling rond de schoorsteen van een baksteenoven op de weg naar het klooster

ingang van het klooster

op de top van het klooster (klik!)

graassysteem op het klooster

de regen valt met bakken uit de lucht opeens, en de dunne stof van mijn kamise wordt blijkbaar lichtjes doorschijnend, want mama shantona stormt opeens op mij af om met mijn sjaal de contouren van mijn bh te verbergen.
een baby-taxi (soort gemotoriseerde, overdekte driewieler) brengt ons alle vijf (dit is erg krap trouwens) voor 120 Tk. terug naar Khulna, zo’n 40 minuten lange rit.

we worden bij ons hotel gedropt, slapen en halfuurtje en frissen ons op want straks... trouwfeest!

na kennismaking met een hoop tantes, zussen die geen zussen maar nichten blijken te zijn (ze noemen hier zelfs mensen die totaal niks met de familie te maken hebben ’bhai’: broer), ontmoeten we shantona’s mama, die mij haar bindi cadeau geeft – inderdaad, dit wordt niet geschilderd maar is een stukje zelfklevende stof.
we worden in een kamer gezet waar de 17-jarige bruid grootgeneusringd, zwaar gemaquilleerd en een redelijk bedeesd zit te wachten op een matras onder een soort lelijk versierde partytent (denk rossi, teatro del mondo). de bruidegom zit in een andere kamer. beide hebben elkaar nog nooit gezien, laat staan geproken.
een bruiloft (moslim) duurt hier drie dagen. dit is de tweede, waar alle bezoekers volgestopt wordt met eten, en bruid en bruidegom elkaar achteraf mogen aankijken (pas na uitwisseling van de ringen).
(wegens zelf geen foto’s genomen hebben we op het internet naar een waarheidsgetrouw beeld
gezocht.)

het modale lokale, hier gelukkige, bruidspaar

we krijgen een enorm bord biryani voorgeschoteld. we bedanken voor een extra schep, wat onthaald wordt op een blik die verdiend zou zijn mocht ik hebben gezegd dat de kelner een smerig hoerenjong was. ok, voedsel afslaan gaat linea recta naar de don’ts-lijst.
we wonen de chaotische en weinig spectaculaire voedsel-en ringuitwisselingsceremonie bij, die uitdraait in een wenende bruid en dito mama. lollige bruiloft.

26/07

vandaag onze eerste niet-begeleide riksjarit! de mannen maken zich echter liever niet moe voor een wilde rit naar de unief, vijf kilometer verderop, met twee bleekscheten voor 15 Tk. (voor de duidelijkheid: dit is nochtans een goede prijs, omgerekend de ronde som van 15 cent). we vinden uiteindelijk toch een slachtoffer, maar wanneer het begint te stortregenen (het is hier per slot van rekening moessonseizoen), blijkt meneer zijn plastic gordijntje vergeten te zijn. we proberen ons krampachtig te verstoppen achter een stuk van de grote grijze vuilniszak waarin we onze stadskaart hadden opgerold, maar komen als verzopen katten aan op de universiteit. meteen staan onze vijf papa’s klaar om ons te betuttelen. t zal wel gaan. vandaag op de planning: opzoekingswerk in de bibliotheek van het dept. stedelijke planning. we zoeken naar relevante thesissen die het geestige label ’BURP’ dragen (Bangladesh Urban and Rural Planning).

’s middag zijn we uitgenodigd om bij Hafiz en zijn vrouw te komen lunchen. ze hebben een heerlijke no-jhal (= niet pikant) maaltijd bereid vr phebe en mezelf, maruf en zijn vrouw. onze verontrust zoekende blikken (vork? mes? lepel dan?) worden op gegniffel van onze tafelgenoten onthaald – bengalen eten met hun handen (en dan nog alleen het rechter). gemakkelijk, zou je denken. ha! mis. na enkele potsierlijke pogingen proberen we onopvallend van onder onze wimpers te spieken bij de rest, op welke manier zij al die kleine korreltjes op hun bord eleganterwijs en rechtstreeks in hun mond krijgen, maar we worden zelf onsubtiel aangegaapt door hen. even doorzetten, want shantona nodigde ons uit op de trouw van haar nicht morgenmiddag: daar moet het zeker en vast.

23/07

we maken kennis met twee studenten die ons willen gidsen: shantona en tofy. plan voor vandaag:

khulna-sightseeing in een minibus;
eerste kennismaking met onze site - bara bazar:

een commerciële zone met kacha-structuren (tijdelijke structuren: uit bamboe, palmbladeren, houten planken en golfplaten) en semi-pacca-structuren (solide draagstructuur met golfplaten dak).

we bezoeken de kant van de rivier, waar vooral wholesale en opslag van goederen plaatsvindt. in de overhangende structuren wordt een gat tussen de planken als toilet gebruikt.

ferryboten

vrouw met koe; people's jute mill

Hafiz en Phebe in Bara Bazar

rickshaw-pullers bij moskee-in aanbouw (=skeletstructuur op achtergrond) in Bara Bazar

's namiddags worden we bij hafiz, zijn vrouw en zijn ouders uitgenodigd op de thee. we belden shoma om te vragen wat een gepast cadeau is: bloemen en zoetigheid. dus ik met shantona de hele stad door op zoek naar snoep (een redelijk vies plakgoedje, dat graag marsepein wil zijn). de bloemen zijn ook al een grap. 70 Tk. wordt al helemaal niks meer als je ziet hoeveel rollen plakband in zo'n boeket verwerkt zitten. na een tukje trekken we onze mooiste plunje aan en vertrekken we met de twee gedrochten van cadeaus richting hafiz. de aangename veranda vraagt toch om een up-deet (ha-ha-ha). binnen staat een tafel vol inlands fruit, als kennismaking: kleine en grote, dikke en dunne mango's (hemels!), banaantjes, jackfruit (sluimerig..niet zo smakelijk), ananas (wit en zurig), guave (appel-achtig maar met pitten hard genoeg om een gebit aan te verliezen) waarop zout gestrooid werd dat naar eieren smaakt (don't ask). het is hier pikdonker om half zeven; wanneer we een riksja terug naar het hotel nemen, volgen maruf en hafiz om te zien of we veilig thuisgeraken, het is immers stroompanne (nb, het is elke dag drie keer stroompanne, wanneer de elektriciteitscentrale beslist dat het even welletjes geweest is en ze willen besparen, wordt de schakelaar omgedraaid en zit de stad een paar uur in het donker.)

21/07

om 11u meeting op de universiteit. we maken kennis met een team van vier ontwerpbegeleiders dat ons zal assisteren.ze stellen zich (terecht) kritisch op tov ons draft-thesisvoorstel, maken suggesties en zetten ons met onze beide voetjes terug op de grond.
phebe en ik hebben echt het gevoel dat we in goede handen zijn.

de assistenten voorzien ons van kaarten die door hun studenten gemaakt werden; 55 delen die enkel nog aan mekaar geplakt moeten worden.
dat mogen we in payel zijn kantoor doen. payel is een jonge, succesvolle architect die ons graag vertelt hoe bloeiend zijn praktijk wel niet is. maar uiterst sympathieke en behulpzame vent.meteen ook de ontwerper van het hotel waarin we logeren; zijn praktijk ligt er recht tegenover. (als ontwerper kan hij een prijsje voor ons regelen. want het leven is hier o-zo-duur).wanneer we in zijn kantoor werken en terloops naar boven kijken, zien we op de muren minstens vijf salamanders lopen (tiktiki's, van een onomatopee gesproken).
het hotel belt. ze hebben een kopie van phebes paspoort nodig. of we het misschien mogen scannen en printen in payels kantoor? met het schaamrood op de wangen bekent hij dat de printer kapot is.
oh? how come? tiktiki-pipi.

20/07

we staan vroeg op om met shoma de bus naar khulna te nemen, een comfortabel ritje van zo'n zeven uur.

vlak achter ons zitten twee bangladeshi mama's, waarvan de één 3u voor aankomst door haar kroost wordt ondergespouwd. de onvoorwaardelijke liefde van de bengalen voor toiletverfrissers verlicht onze pijn eigenlijk nauwelijks.

op onze weg zien we:

- dat de ovalen die we vanuit het vliegtuig zagen, baksteenovens zijn

- een fuchsia-roos disney huis tussen de sloppenwijken

- een barbiebus

- platte geitjes ("die dommeriken vallen op straat in slaap")

- juteplantages (dit is eigenlijk maar een saaie plant)

- een bangladeshi soap, waarin vele bekenden de revue passeren:
de bangladeshi wim opbrouck, george michael,..

bij aankomst: een eerste, wilde riksjarit met alle bagage richting New Hotel Tiger Garden.

19/07

in dhaka (arrival: 7u20) werden we nog maar eens geconfronteerd met de stugge administratie tov. buitenlanders,
– maar van dan af aan hebben we alleen nog maar wonderbaarlijk behulpzame bangladeshi's ontmoet.
té behulpzaam zijn kan!
in de luchthaven werden we opgewacht door twee locals vd universiteit, met wie we een warrige afspraak maakten, (wij? warrig?? come on.) waardoor we een kwartier alleen met onze bagage stonden te koekeloeren.
we gingen tactvol bij een van de honderden militairen op straat staan (die dragen bamboestokken als matrak!): het land herstelt van de vorige regering en ordehandhaving is er nu redelijk strikt. onderwijl kregen we wel 117 taxi-ritten aangeboden en troepten een hoop nieuwsgierigen samen (genre, bek open en gapen). enkel mannen in het straatbeeld. bij elke HOOT die passeerde keken evel en phebes gezichtje hoopvol naar de redding(?) maar neen! ALLE bengalen toeteren in ALLE voertuigen op ELK moment, meestal 4 keer toeteren en dat ongeveer 15 keer per minuut. in belgie mag toeteren enkel als er gevaar is. in bangladesh is er altijd gevaar. een britse kolonie zijnde, wordt er normaal gezien links gereden. men is daar redelijk flexibel in. als er geen tegenligger is rijden ze plat in het midden (woohooow vrijheid) of, liefst van al, rechts. gotjah en als de tegenligger op goed 2m afstand is, wijken ze wel ff uit naar links. die bengalen kennen de afmetingen van hun auto's als geen ander, dat we hier nog geen accidenten hebben gezien is echt abnormaal, rijstrookaanduidingen hebben ze hier niet, het is eigenlijk gewoon een hoopje verkeer bij mekaar en alle voertuigen staan ongeveer op 5 tot 10 cm van elkaar toeterend en elkaar de pas afsnijdend. riksja's, vrachtwagens, auto's, cng's (driewielers die op compressed natural gas rijden), en voetgangers: een grote hutsepot.dit even terzijde hebben Reja en Imtu (onze 2 opwachters) ons toch teruggevonden en veilig naar de resthouse van Khulna University in Dhaka-centre gebracht.
na een døgddønd tukkie op glooiende matrassen van wat, beton ofzo, neemt reza ons mee naar een erg fancy restaurant (chinees, voor onze trezebezemagen), waar we de shöne shoma ontmoeten, die ons trakteert (wat al die bengalen doen, tenzij je op subtiele wijze de taka's uit hun handen rukt, en de onze ondubbelzinnig in hun decolleté ramt.) reza en shoma gaan met ons "shoppen". wij zijn vanaf dan beide fiere dragers van sari-achtigen (kamise/fotua). ps: de broek is hi-larisch.

een bezoek aan het architectuurdept. van BUET (de universiteit waar shoma studeerde) volgt. op de achtergrond klinkt mannengezang uit een minnaret. hier wordt vijf keer per dag gebeden. ondertussen is het donker geworden, en phebe en ik beginnen muggen te voelen die er niet zijn. Natuurlijk(!) zijn we onze Deet vergeten, maargoed we kruipen terug in de auto op naar de een volgende bestemming (waar we niets van weten, reja had een leuk idee, wij braaf volgend...).
riksja's hebben natuurlijk geen licht en na een helse en übergevaarlijke rit komen we aan in het oude dhaka: absurde omgeving! enkel riksja's kunnen er binnen (die lijken gemaakt uit een collage van cola-, fanta-, spriteblikjes) ergens op een pleintje in het midden van al die chaos stappen we uit. meteen een vlaag van ALLE geuren die je niet bij mekaar wil ruiken bij mekaar...open goten, eten dat op straat wordt bereid in kleine hutjes allemaal naast elkaar, rauw vlees dat te koop ligt (en er echt niet smakelijk uitziet), bengalen die jah, naar bengaal ruiken en veel meerwe volgen reja doorheen die gezellige drukte en donkerte tot die plots een piepklein deurtje binnengaat, hij wil ons het huis van zijn grootouders tonen.
waw.
een échte junglepatio waarrond 3verdiepen omhoog kronkelden.oma en opa reza bieden ons hopen fruit aan, en niet eten is een belediging. mijn darmen sputteren na een uur al flink tegen. het regenseizoen maakt van onverharde wegen een bruinige prut, en het fruit dat daarin belandt wordt met een al even bruine vod plus brede glimlach afgeveegd.opa reza spreekt verbazend goed engels, een erfenis van het koloniale verleden.

na het avondeten brengt reza ons terug naar de resthouse, en geeft ons twee kleine cadeautjes bij het afscheid - hij blijft in dhaka - : een mini-riksja en traditioneel bootje.

onze klamboes zien voor het eerst het daglicht. het plafond is natuurlijk veel te hoog, en we schakelen onze ingenieursgeest en een kapstok in om mugvrij te kunnen slapen. in phebe's klamboe drong er echter toch nog een avontuurlijke mug binnen. het volgende halfuur was ze verwikkeld in (een gevecht met) de klamboe.

18/07

woot woot! na een week van helse frustratie (we werden op alle mogelijke manieren door de Technologie van Tegenwoordig Tegengewerkt) zijn we erin geslaagd onszelf wereldwijd te verbinden via een UFO-vormig, verticaal geantenneerd onding dat in mijn pc geploerd zit (bengalen zelf gebruiken bluetooth via gsm (!) - SuperSonisch..of ook niet.)

een inhaalmanoeuver per dag:

donderdag 18/07
om vijf uur 's morgens afspraak op de luchthaven,
route = brussel – frankfurt, frankfurt – doha, doha – dhaka (= hoofdstad van Bangladesh).
vanuit frankfurt vlogen we met het poepchique Qatar Airways naar Doha, dicht bij Dubai.
de mengelmoes van nationaliteiten die daar aanwezig is verbazend, het is een multicultureel ontmoetingspunt, maar in de verste verte is geen Europeaan of amerikaan te bespeuren.
azië meets midden-oosten. we zien bij het afstappen van de vlieghavenbus nog net een sjeik (met wit kleed en bijhorende keukenhanddoek met elastiekje) -letterlijk- afgeleverd worden met zijn rolstoel van de sjeikmobiel.
introductie in aziatische gewoontes: evel en phebe zitten vredig boekjes te lezen en te slapen in de wachtzeteltjes in doha airport...een rasechte bengaal nadert...moemelt iets tegen zijn medebengaal en laat vanuit de krochten van zijn slokdarm een welgemikte TUF in de plantenbak die nét achter ons stond...jammie!
ook nog een fijn weetje: héél de vlucht lang kregen we een update waar en hoever mekka gelegen was tov het vliegtuig. dus stel je voor, bij elke onnozele bocht een update.

nog 24u!..

in normale omstandigheden ben ik de verdraagzaamheid zelve,

velen zullen dit kunnen beamen. (toch?)

maar in sommige gevallen dient er een uitzondering te worden gemaakt.

tot nu toe hebben vrienden bengalen van de ambassade hun uiterste best gedaan om ons het leven zuur te maken:

voor ons visum hebben phebe en ik er reeds een paar korte edoch uiterst enerverende retour-uitstapjes naar brussel op zitten, die resulteerden in een toeristenvisum voor 8 weken met singly entry, in plaats van het expliciet verzochte studievisum voor 13 weken met double entry.

het internet (wat een verzuchting) belooft ons echter pracht en praal.

enkele voorproefjes voor de thuisblijvers, dra gestaafd met eigen materiaal:

administratie te bangladesh

transport te bangladesh

bangladeshi babe met nagels om u tegen te zeggen!

tot gauw lieverds!

khulna/bangladesh

where are we going?